Vandaag geopend tot 16:00
Velen kennen vast de mooie vakwerkhuizen in verschillende delen van Europa. Deze historische bouwwerken zijn echte juweeltjes in het landschap, de steden of op het platteland. Waarom werden deze huizen en boerderijen op deze manier gebouwd? Waar moet ik op letten als ik zelf een vakwerkhuis wil renoveren? Â
Vakwerkbouw gebruikt net als houtskeletbouw hoofdzakelijk houten balken in de constructie. In tegenstelling tot wat sommige mensen ten onrechte zeggen, is vakwerk geen stijl, maar een bouwtechniek. De wanden tussen de houten balken werden vroeger opgevuld met vlechtwerk van takken en andere natuurlijke materialen zoals stro, leemklei en kalk, wat tevens zorgde voor goede isolatie. Vakwerk is een bouwstijl waarbij de dragende structuur bestaat uit houten balken, en de vakken zijn opgevuld met takken, bedekt met een natuurlijk mengsel van stro en leem. In de 12 eeuw is deze bouwmethode ontstaan, de periode toen natuursteen schaars was, bood vakwerkbouw een snelle, toegankelijke en bovendien isolerende manier om huizen te bouwen. De bouwstijl vind je vooral terug in Duitsland, Nederland, Frankrijk en Engeland.
De constructie van de eerste vakwerkhuizen begon tegen het einde van de 12e eeuw. In de daaropvolgende eeuwen voltrokken zich bevolkingsgroei en urbanisatie, waarbij mensen naar steden trokken en er veel nieuwe huizen moesten worden gebouwd. Tussen de 13e en 17e eeuw was de vakwerkstijl de dominante bouwmethode in bepaalde gebieden. Vanwege de schaarste aan natuursteen in sommige regio’s werden mensen creatief met de beschikbare natuurlijke materialen: hout, stro en leem.
Vakwerkhuizen zijn te vinden in verschillende delen van Europa, met name in landen als Duitsland, Nederland, Frankrijk, en Engeland. De bouwtechniek is voornamelijk toegepast in lager gelegen gebieden, waar natuursteen in vroegere tijden schaars was. Neem bijvoorbeeld de Duitse stad Quedlinburg, waar in de 16e eeuw veel vakwerkhuizen werden gebouwd. Tegenwoordig is deze stad erkend als UNESCO-werelderfgoed, waardoor de historische architectuur nog steeds bewonderd kan worden.
Vaak werd eikenhout gekozen voor de constructie van de gebouwen. De eikenboom groeit van nature in het landschap en het hout staat bekend om zijn kracht en duurzaamheid. Om zowel de cultuurhistorische waarde te behouden als duurzaam te renoveren, geven eigenaren van vakwerkhuizen vaak opnieuw de voorkeur aan eikenhout.
Eikenhout, de meest gekozen houtsoort in de bouw van vakwerkhuizen, heeft vele gunstige eigenschappen. Het is echter van cruciaal belang om bepaalde aspecten in overweging te nemen. Allereerst is het essentieel dat de eiken balken goed droog zijn. Bij het gebruik van vers gezaagd eikenhout in een constructie bestaat het risico dat de balken gaan werken, met mogelijk torderen, kromtrekken of scheuren tot gevolg, wat schade kan veroorzaken aan het stucwerk van leem en stro. Om dit te voorkomen, wordt vaak gekozen voor gedroogde eiken balken, die buiten in de lucht moeten drogen. Een algemene vuistregel is dat een balk ongeveer 1 centimeter per jaar naar de kern droogt. Voor een eiken balk van 15×15 cm betekent dit dat deze 5 tot 7 jaar op de wind moet drogen om goed droog te zijn, met een vochtigheidspercentage van ongeveer 18 tot 20%.
Ons bedrijf is gespecialiseerd in de verkoop van historische eiken balken en winddroog eiken balken, die beide dienen als optimale oplossingen bij de keuze van bouwmaterialen voor de renovatie van historische bouwwerken, met name vakwerkhuizen. Voor vakwerkhuizen bieden wij twee opties:
Men kan ervoor kiezen om vakwerkhuizen te renoveren met oude, historische eiken balken. Deze keuze heeft diverse voordelen. Het respecteert de cultuurhistorische waarde van de middeleeuwse bouwstijl, draagt bij aan een esthetische uitstraling door het gebruik van oud eikenhout, en de balken zijn doorgaans meer dan honderd jaar oud, waardoor ze droog zijn (met een vochtigheidspercentage van circa 17 tot 20%). De oude eiken balken zijn opgeslagen in onze overdekte, droge loods.
Vakwerkhuiseigenaren of renovatieaannemers kunnen ook kiezen voor winddroog eikenhout. Dit type eikenhout heeft jarenlang in de buitenlucht gedroogd, wat resulteert in een lager vochtpercentage en minder gevoeligheid voor werking. Dit is gunstig om schade aan stucwerk of buitenmuren te beperken. Daarnaast hebben deze balken als voordeel dat ze vrij zijn van spijkers of oude nagels, inkepingen zijn uitgesloten, en ze zijn maatvast, waardoor ze eenvoudig op de juiste maat kunnen worden geschaafd.
Wil je meer weten over eikenhout in vakwerkhuizen? Neem gerust contact met ons op!